به گزارش اقتصاد آنلاین، جهش نرخ ارز در ماههای گذشته به حدی سریع و شدید بود که عده زیادی برای عقب نماندن از قافله کسب سود از افزایش قیمت ارز، سرمایههای زیادی را وارد این بازار کردند. وضعیت تا جایی پیش رفت که قیمت دلار تا نزدیک ۲۰ هزار تومان هم بالا رفت و این نقطهای بود که نگرانیها را افزایش داد و تصور نرخهای بالاتر از آن، چشمانداز شرایط اقتصادی کشور و قدرت اقتصادی جامعه را به وضعیت خطرناکی میکشاند.
در همین زمان تغییر رئیس کل بانک مرکزی و اتخاذ سیاستهای کنترلی باعث شد تا بازار ارز به تدریج به سمت آرامش نسبی برود، به حدی که شاهد کاهش قیمت دلار تا کانال ۹ هزار تومان بودیم که البته همین رقم هم در ابتدای حرکت جهشی نرخ ارز، خود عددی ترسناک بود اما بعد از تجربه ارقامی بسیار بالاتر، اکنون امیدوارکننده است؛ هرچند عدهای از سرمایهگذاران در بازار نوسانی ارز، متحمل ضرر به جهت کاهش نرخ شدند.
پیش از آنکه بانک مرکزی به طور جدی کنترل بازار ارز را در دست بگیرد، انتقادات زیادی به بیتفاوتی آن نسبت به بازار ارز وارد میشد. عدهای از سطوح پایین ذخایر ارزی بانک مرکزی ابراز نگرانی میکردند و عدم دسترسی به اسکناس را عاملی برای باز بودن فضای سفتهبازی در کشور میدانستند.
همزمان با شروع دور دوم تحریمهای آمریکا علیه ایران، بانک مرکزی با حضور جدی در کنترل بازار ارز، در کنترل سرعت گردش نقدینگی در این بازار و بازارسازی موفق بود. برخلاف گذشته که به اشتباه، ارز در قیمتهایی بسیار پایینتر از بازار آزاد، برای برخی صنایع ارائه میشد و دردسرهایی ازجمله سوءاستفادهها را در پی داشت، این بار بانک مرکزی در مقابل قیمت دلار انعطاف نشان داد تا بتواند سیاستمدارانه دست سفتهبازان را از این بازار برچیند.
این سیاست تا جایی پیش رفت که قیمت دلار در بازار به کمتر از ۱۰ هزار تومان رسید؛ اینجا بود که بانک مرکزی از روز چهارشنبه گذشته نرخ خرید و فروش دلار را در صرافیهای تحت نظارت خود در قیمتهای بالاتر از ۱۰ هزار تومان نگه داشت، یعنی قیمتی بیش از بازار دلالان. بانک مرکزی اکنون در حال کنترل نرخ ارز به صورت منطقی است و قصد ندارد نرخ دلار به صورت شتابزده کاهش یابد. در حال حاضر به نظر میآید این نهاد در حال در دست گرفتن تعیین نرخ دلار است تا از ضربه دلالان به مردم جلوگیری کند. این شیوه میتواند نشاندهنده درک واقعیتهای کنونی از سوی سیاستگذاران ارزی باشد.
موضوع قابل توجه در زمان کنونی، تشکیل بورس ارز است؛ بازاری که از مدتها قبل آمادگی تشکیل آن از سوی بورس اعلام شده بود. به این ترتیب نوسانات نرخ ارز مهار میشود و با انتقال عرضه و تقاضای ارز به بورس، قیمتگذاری و تعادل در بازار ارز شفافتر و عملیتر خواهد شد. اکنون امید به راهاندازی بازار متشکل ارزی با حذف فاصله نیما و آزاد بیش از گذشته است. با تشکیل بورس ارز، نرخ دلار پایدار خواهد شد. چراکه ریسک بالای سرکوب نرخ دلار تا قیمتهای پایین و نزدیک به نیما در شرایط تحریم و ضعف بازار جهانی، اقتصاد ایران را تهدید میکند. بنابراین به نظر میآید اکنون زمان مناسب برای راهاندازی بورس ارز است.